Mercedes-Benz Trucks maakt trucks nog veiliger: nieuwe systemen, intensieve gesprekken met alle betrokkenen

• Stefan Buchner, directeur van Mercedes-Benz Trucks: “Voor ons is veiligheid een kwestie van maatschappelijke verantwoordelijkheid”
• De nieuwe Mercedes-Benz Actros maakt duidelijk welk veiligheidsniveau vandaag op de weg mogelijk is
• Active Brake Assist 5: vanaf januari 2020 in heel Europa standaard in de nieuwe Actros
• Nieuw: de afslagassistent van Mercedes-Benz Trucks is nu niet alleen af fabriek beschikbaar, maar ook als een inbouwoplossing

Stuttgart / Berlijn - Op de Mercedes-Benz Trucks Safety Dialogue op 7 november waren experts uit de politieke en economische wereld, van de Dekra-Unfallforschung (ongevallenonderzoek van Dekra) en van de Allgemeinen Deutschen Fahrrad-Club e.V. (Duitse fietsersvereniging) aanwezig. Ze discussieerden er over innovatieve oplossingen in trucks om de verkeersveiligheid voor alle weggebruikers te verhogen. Mercedes-Benz Trucks toonde aan de hand van de nieuwe Actros welk veiligheidsniveau vandaag op de weg mogelijk is en met welke maatregelen de constructeur zijn visie van ‘ongevalvrij rijden’ waar wil maken: voor de ingenieurs uit Stuttgart impliceert dat de invoering van de modernste actieve veiligheidssystemen – in groten getale zelfs. Daarom bouwt Mercedes-Benz Trucks vanaf januari 2020 zijn noodstopassistent van de nieuwste generatie met voetgangersdetectie (ABA 5) in heel Europa standaard in zijn zware bouwreeksen in. Daarnaast is de afslagassistent van Mercedes-Benz Trucks, die al sinds 2016 beschikbaar is, nu niet alleen af fabriek beschikbaar, maar ook als namontage.

Een vrachtwagen: levert goederen meteen aan de productielijn, hij verhuist inboedels door heel Europa, hij voert ons afval weg en hij zorgt ervoor dat onze koelkasten goed gevuld zijn. We kunnen ons nauwelijks voorstellen hoe ons leven er zonder trucks zou uitzien. En als alles vlotjes verloopt, is iedereen tevreden. Zodra echter een truck bij een ongeval betrokken raakt, ziet alles er heel anders uit. Dan wordt het bedrijfsvoertuig in het slechtste geval een gevaarte dat aanzienlijk menselijk leed en hoge kosten veroorzaakt – zowel voor wie direct bij het ongeval betrokken is als voor transportondernemers en expediteurs. Dat impliceert dat we er als constructeur voor moeten zorgen dat de voertuigen zo veilig mogelijk zijn.

En op dat vlak heeft Mercedes-Benz Trucks altijd al een pioniersrol in de sector gespeeld. De onderneming investeert al jaren miljarden euro’s in onderzoek naar en ontwikkeling van assistentiesystemen die de bestuurders nog beter bij hun werk ondersteunen en die de veiligheid van alle weggebruikers verhogen.

“Onze assistentiesystemen leveren een belangrijke bijdrage om ongevallen te vermijden. Daarom willen we er ook een groot aantal van op de weg brengen. Wanneer we vanaf het volgende jaar elke nieuwe Actros standaard met onze modernste noodstopassistent uitrusten, stijgt dat aantal weer – helemaal automatisch, en met elke nieuwe truck,” onderstreepte Stefan Buchner, lid van de raad van bestuur van Daimler Trucks en directeur van Mercedes-Benz Trucks.

Active Brake Assist 5 standaard en afslagassistent als inbouwoplossing

Centraal in de ‘Safety Dialogue’ stonden de systemen voor actieve veiligheid en de nieuwe Actros – als een state-of-the-art-truck. Het vlaggenschip van het merk zet de decennialange traditie van Mercedes-Benz Trucks op het vlak van veiligheid consequent voort. Tegelijk bevestigt de nieuwste generatie van de Actros de ambitie om, met zijn assistentiesystemen die de actieve veiligheid verhogen, bij te dragen tot een ongevalvrij verkeer zodat de visie van ongevalvrij rijden weer een grote stap naderbij komt. En als het dan toch nog eens tot een botsing dreigt te komen, is het zaak om de gevolgen voor alle betrokkenen te verminderen. Want uiteindelijk heeft een 40-tonner met een snelheid van 80 km/u de kinetische energie van een auto die tegen 400 km/u rijdt. Bij een ongeval met die energie helpt geen kreukelzone meer.

De nieuwe Actros is het voorbeeld bij uitstek van het hoge veiligheidsniveau van de moderne trucks. Dat blijkt uit de aanwezigheid van systemen zoals de noodstopassistent Active Brake Assist van de vijfde generatie (ABA 5), de Active Drive Assist om deels geautomatiseerd te rijden, de MirrorCam die de hoofd- en breedhoekspiegels vervangt, en de afslagassistent (Sideguard Assist) met voetgangers- en fietsersdetectie. Daarbij wordt de ABA 5, zoals Stefan Buchner in Berlijn bekendmaakte, vanaf 1 januari 2020 in Europa standaard in elke nieuwe Actros en Arocs ingebouwd, voor zover een noodstopsysteem door de wet verplicht is. Bovendien is de Sideguard Assist van Mercedes-Benz Trucks nu niet meer alleen af fabriek beschikbaar, maar kan hij ook met alle functies in tal van bestaande modellen – de exemplaren van de Actros, de Arocs en de Econic vanaf het bouwjaar 2017 – ingebouwd worden.

Veiligheid is een kwestie van maatschappelijke verantwoordelijkheid

Alle assistentiesystemen van Mercedes-Benz Trucks zijn zo ontworpen dat ze de bestuurder binnen de systeemgrenzen optimaal ondersteunen. De bestuurder blijft echter op elk moment – zoals de wet dat voorschrijft – verantwoordelijk voor zijn voertuig. De actieve systemen spelen hun troeven in uiteenlopende situaties uit: bij druk verkeer in stedelijke gebieden, op smalle landelijke wegen of tijdens monotone ritten op de snelweg.

“Dat assistentiesystemen ongevallen wel degelijk kunnen voorkomen, blijkt uit de cijfers,” stelde Stefan Buchner. Om die stelling kracht bij te zetten, haalde hij een onderzoek aan dat de Duitse Wegendienst in 2018 gepubliceerd had. Daaruit blijkt dat het aantal ongevallen met zware trucks tussen 2002 en 2015 met ongeveer 30% gedaald is. Maar dat cijfer moet nog verder teruggedrongen worden. “Voor ons is veiligheid een kwestie van maatschappelijke verantwoordelijkheid – en die verantwoordelijkheid gaan we niet uit de weg,” beklemtoonde Stefan Buchner. Dat wordt net zo goed bewezen door de technologische ontwikkelingen in het recente verleden, als door de beslissing om voor bepaalde bestaande voertuigen inbouwoplossingen, zoals de Sideguard Assist, aan te bieden.

“De transportsector houdt de wereld in beweging,” besloot Stefan Buchner. “En wij hebben de verantwoordelijkheid om die sector te ondersteunen door onze voertuigen telkens weer veiliger te maken. Zodat de klanten van Mercedes-Benz Trucks de wereld ook de volgende 120 jaar in beweging blijven houden.”

De trucks van Mercedes-Benz – veiliger dan ooit

• De Active Brake Assist van de vijfde generatie wordt vanaf januari 2020 in heel Europa standaard in de nieuwe Actros en in andere truckmodellen van Mercedes-Benz ingebouwd
• De Active Drive Assist is een eerste grote stap op weg naar autonoom rijden
• De nog verbeterde Sideguard Assist van Mercedes-Benz Trucks is nu niet alleen af fabriek beschikbaar, maar ook als een gelijkwaardige inbouwoplossing
• De MirrorCam waarvan de werking op digitale camera’s en displays steunt, vervangt de gebruikelijke hoofd- en breedhoekspiegels van de nieuwe Actros en de Arocs.
• De comfortabele multimediacockpit in de nieuwe Actros draagt er op zijn beurt toe bij dat de bestuurder zich kan concentreren op wat echt belangrijk is: de weg

Een strikt rittenschema, afspraken die nageleefd moeten worden, druk verkeer, stress, vermoeidheid, slechte parkeergelegenheden, tussendoor snel een slok water drinken, slechte weersomstandigheden en nog veel meer: in hun dagelijkse job krijgen truckbestuurders vaak met moeilijke werkomstandigheden te maken. Een moment van onoplettendheid of een microslaapje kunnen dan, wegens de omvang en het gewicht van de truck, heel snel zware gevolgen hebben: voor de bestuurder zelf, maar ook voor andere automobilisten en vooral voor voetgangers en fietsers die helemaal geen bescherming genieten.

In de eerste plaats is er het menselijke leed van de slachtoffers. In de meeste gevallen houdt ook de bestuurder er een trauma aan over, terwijl vervoersbedrijven en hulpdiensten op hun beurt getroffen worden. Bovendien mogen we niet vergeten dat elk ongeval hoge kosten met zich meebrengt. We denken hier dan aan de arbeidsongeschiktheid van de bestuurder, de truck die niet gebruikt kan worden, de huur van een vervangvoertuig, de productiviteitsdaling, de hogere verzekeringspremies, enz. Afhankelijk van de schade kunnen de kosten hoog oplopen en in het slechtste geval zelfs het voortbestaan van de transportonderneming in het gedrang brengen. Bovendien werpen meer bepaald zware ongevallen altijd een smet op het bedrijfsblazoen.

Weliswaar is het aantal zware trucks dat bij ongevallen betrokken is, erg laag, zeker in verhouding tot het aantal gereden kilometers. Maar wanneer het toch tot een botsing komt, vallen daarbij in het slechtste geval dodelijke slachtoffers. Volgens een studie van de Duitse Wegendienst (BASt) daalde in Duitsland het aantal slachtoffers bij ongevallen waarbij een zware truck betrokken was, in de periode van 2002 tot 2015 met net geen 20%, van 19.058 tot 15.238. Het aantal doden daalde zelfs met 30%, van 762 tot 524. Dat vertegenwoordigt ongeveer 15% van alle verkeersdoden in 2015 in Duitsland.

Een nog hoger veiligheidsniveau

Omdat elk ongeval er een te veel is, moet alles in het werk gesteld worden om ongevallen indien mogelijk volledig te vermijden of om alvast de gevolgen ervan voor alle betrokkenen te beperken. Daarbij spelen assistentiesystemen een belangrijke rol. Zij ondersteunen de bestuurder actief in kritieke situaties die opgemerkt worden, zonder hem van zijn verantwoordelijkheid te ontslaan. Jaren geleden al hadden het ‘Bundesverband Güterkraftverkehr Logistik und Entsorgung’ (Duitse federatie van goederenvervoer, logistiek en afvalverwerking), de ‘Berufsgenossenschaft für Transport und Verkehrswirtschaft’ (beroepsorganisatie voor transport en verkeerseconomie) en de verzekeringsmaatschappij Kravag in een praktijktest aangetoond dat trucks die met assistentiesystemen uitgerust zijn, 34% minder risico lopen om bij een ongeval betrokken te worden dan vergelijkbare referentievoertuigen.

Daarnaast beoordeelt Mercedes-Benz Trucks regelmatig de doeltreffendheid van zulke systemen en de resultaten van die analyses spreken boekdelen: intern onderzoek in 2017 en 2018 van de net geen 100.000 Mercedes-Benz trucks die met de noodstopassistent Active Brake Assist van de vierde generatie en met de afslagassistent uitgerust zijn, heeft aangetoond dat de bestuurders 15 miljoen keer voor een kritieke situatie gewaarschuwd werden. Meer dan een miljoen keer heeft een assistentiesysteem de gedeeltelijke remkracht opgewekt en in meer dan 10.000 gevallen een noodstop uitgevoerd. Daarnaast hebben de trucks 155.000 keer op situaties met voetgangers gereageerd.

Met hoogintelligente systemen zoals de noodstopassistent Active Brake Assist van de vijfde generatie, de nogmaals verbeterde afslagassistent Sideguard Assist met voetgangers- en fietsersdetectie, de Active Drive Assist voor deels geautomatiseerd rijden, en de MirrorCam die de hoofd- en breedhoekspiegels vervangt, heeft Mercedes-Benz het veiligheidsniveau van zijn trucks merkelijk verbeterd. Dat gaat meer bepaald op voor de nieuwe Actros en voor een groot deel van de Arocs-modellen: dankzij hun veiligheidsarchitectuur en de ingebouwde assistentiesystemen bieden die voertuigen op het ogenblik het hoogste veiligheidsniveau van alle Mercedes-Benz trucks. Daarnaast kunnen echter ook andere bouwreeksen, zoals de Econic, wanneer die bijvoorbeeld met de Sideguard Assist uitgerust worden, ertoe bijdragen om levens te redden. Met zijn veiligheidsaanbod bevestigt Mercedes-Benz Trucks meer dan ooit zijn pioniersrol en zijn ambitie om de ‘visie van ongevalvrij rijden’ een grote stap naderbij te brengen – in het langeafstandsvervoer, het distributievervoer, het bouwvervoer en de gemeentelijke diensten.

Active Brake Assist 5 – even doeltreffend bij het naderen van een file als bij de voetgangersdetectie

Sinds jaren maken kopstaartbotsingen een groot deel uit van de ongevallen waarbij trucks betrokken zijn. Ongevallen dus waarbij een truck als gevolg van een onoplettendheid, een te kleine afstand tot de voorligger of een onaangepaste snelheid op een voorligger of een stilstaand voertuig botst. Met de Active Brake Assist (ABA) van de vijfde generatie, de nieuwste blikvanger in een lange rij consequente verbeteringen van de automatische noodstopassistent van Mercedes-Benz Trucks, kunnen zulke ongevallen binnen de systeemgrenzen in grote mate vermeden worden.

Niettemin moet het voor elke truckbestuurder duidelijk zijn: zelfs het beste assistentiesysteem kan de fysische wetmatigheden niet ongedaan maken. Het systeem kan het remvermogen niet nog verhogen en evenmin kan het een te korte afstand tot de voorligger compenseren. Bovendien kan de remweg op een natte of gladde rijbaan niet volstaan om een botsing volledig te vermijden.

De ABA 5, die vanaf januari 2020 in heel Europa niet meer alleen als een optie aangeboden wordt, maar die – waar een noodstopassistent wettelijk vereist wordt – standaard ingebouwd wordt, werkt voor het eerst met een gecombineerd radar- en camerasysteem. In tegenstelling tot de ABA 4 die in 2016 op de markt kwam, reageert het nieuwe systeem niet meer alleen met een gedeeltelijke remkracht op bewegende personen, maar kan het bij snelheden tot 50 km/u een noodstop uitvoeren.

De werking van ABA 5 in detail: merkt het systeem op dat een botsing met een voorligger, een stilstaande hindernis, of een persoon (ongeacht of die oversteekt, naar het voertuig toeloopt, in het spoor van het voertuig loopt of plotseling uit schrik blijft staan) dreigt, dan krijgt de bestuurder in eerste instantie een hoor- en zichtbare waarschuwing. Reageert de bestuurder niet op een gepaste wijze, dan wekt het systeem in een tweede fase een gedeeltelijke remkracht met een vertraging van 3 meter per seconde op – dat stemt overeen met ong. 50% van het maximale remvermogen. Dreigt er dan toch nog een botsing, dan kan de ABA 5 binnen de systeemgrenzen een volledig automatische noodstop uitvoeren. Ten slotte wordt, zodra het voertuig stil staat, de nieuwe elektronische parkeerrem automatisch ingeschakeld.

Zoals zijn voorganger gaat de ABA 5 ook verder dan de wettelijke voorschriften. Volgens het huidige EU-voorschrift moet sinds november 2018 de noodstopassistent in de truck de snelheid bij stilstaande hindernissen met 20 km/u verminderen, terwijl bij bewegende voorwerpen een botsing vermeden moet worden. De ABA 5 daarentegen kan binnen de systeemgrenzen bij stilstaande en bewegende hindernissen een automatische noodstop uitvoeren tot het voertuig stilstaat. Daarnaast kan het systeem ook op bewegende personen reageren en een automatische noodstop uitvoeren bij snelheden tot 50 km/u.

De bestuurder blijft verantwoordelijk

Zoals zijn voorganger is de ABA 5 een systeem dat de bestuurder helpt om het risico van een botsing tot een minimum te beperken en om de gevolgen van een ongeval te verminderen, of om het ongeval zelfs volledig te vermijden. De ABA 5 is echter geen systeem dat zelfstandige rijprocedures ondersteunt waarbij de bestuurder zijn aandacht van de verkeerssituatie kan afwenden. Daarom draagt de bestuurder, zoals wettelijk vastgelegd, op elk moment de volledige verantwoordelijkheid om het voertuig veilig te besturen. Dat betekent dat hij zijn rijstijl aan de verkeerssituatie moet aanpassen en dat hij daarbij altijd – naast alle andere taken die hij moet uitvoeren – vooral de afstand en de snelheid in het oog moet houden.

Op basis van zijn eigen inschatting van de situatie kan de bestuurder, ook bij een waarschuwing, de controle over het voertuig (deels) weer overnemen door het gaspedaal of de richtingaanwijzer te bedienen. Daardoor breekt hij de waarschuwing of de automatische bediening van de remmen af. Een noodstop wordt echter niet afgebroken. De vierde en vijfde generatie van de ABA zijn technisch zo ontworpen en uitgerijpt, dat het alleen nog maar in uitzonderlijke gevallen zinvol is om het systeem uit te schakelen – een mogelijkheid die in het verleden vaak stof tot discussie was. De bestuurder kan de vijfde generatie van de ABA overigens niet meer via een schakelaar eventjes uitschakelen, daarvoor moet hij doelgericht het menu in kwestie in de boordcomputer oproepen. In dit verband echter blijkt uit interne onderzoeken van Mercedes-Benz Trucks dat bestuurders het systeem slechts in heel zeldzame gevallen uitschakelen.

Deels geautomatiseerd rijden met de Active Drive Assist

De Active Drive Assist (ADA) is een andere mijlpaal op het vlak van de veiligheid – dat systeem maakt in het geval van de nieuwe Actros voor het eerst in de hele wereld een deels geautomatiseerd rijden volgens Level 2 mogelijk in een serietruck. Onder bepaalde voorwaarden kan het systeem de bestuurder actief ondersteunen bij het sturen van de truck in de lengte- en dwarsrichting. Het systeem kan ook automatisch afstand houden, versnellen en draaien voor zover de noodzakelijke systeemvoorwaarden, zoals een voldoende bochtstraal of duidelijk zichtbare rijstrookmarkeringen, aanwezig zijn. De perfecte combinatie dus van veiligheid en comfort.

Een blauw stuurwielsymbool en blauw ingekleurde rijstrookmarkeringen op het centrale display van de multimediacockpit wijzen de bestuurder erop dat de Active Drive Assist actief is. Wanneer de nieuwe Actros daarbij een voorligger te dicht nadert, wordt dat eveneens gesignaleerd en kan de ADA de truck zelfstandig afremmen om de ingestelde afstand tot de voorligger in stand te houden. Zodra de afstand tot de ‘voorligger’ opnieuw groot genoeg is, accelereert het systeem het voertuig weer tot de ingestelde snelheid.

De positie van de truck op de rijstrook is via het multifunctionele stuurwiel in verscheidene stappen in te stellen. Afhankelijk van de richting waarin de truck in de rijstrook verschoven moet worden, veegt de bestuurder naar links of rechts over de touch-control-pad en bevestigt hij de invoer. De afstand tot de voorligger wordt gewijzigd door naar boven of naar beneden te vegen. Bovendien ondersteunt de ADA de bestuurder ook bij het filerijden. Het systeem bouwt immers voort op de vertrouwde afstandsassistent met stop-and-go-functie. Daarnaast maakt het systeem ook nog gebruik van de radar- en cameratechnologie van de ABA 5. De spoorassistent en de elektrohydraulische Servotwin-stuurinrichting staan in voor de actieve dwarsgeleiding van de truck in de rijstrook. De spoorassistent waarschuwt de bestuurder zodra die ongewild de rijstrook verlaat. Reageert de bestuurder niet, dan brengt het systeem de truck met een corrigerende stuuringreep weer in de rijstrook terug. Een extra veiligheid: ook wanneer de bestuurder de ADA deactiveert, blijft de actieve spoorgeleiding behouden.

De ADA speelt zijn troeven zowel bij druk verkeer als bij lange, monotone ritten uit. Zoals bij alle assistentiesystemen draagt de bestuurder ook bij het deels geautomatiseerd rijden met de ADA de volledige verantwoordelijkheid voor de veilige bediening van het voertuig.

Nog een wereldpremière: de nieuwe MirrorCam voor een beter zicht rondom

Voor veel truckbestuurders is het een groot probleem om vanuit de truck alle hulpmiddelen die hun een beter zicht moeten bieden, in het oog te houden. Wie naast het complexe wegverkeer ook nog eens tegelijk zes spiegels en drie vensters in het oog moet houden, kan soms wel eens overmand raken. Om de bestuurder te ontlasten, vervangt de MirrorCam de gebruikelijke hoofd- en breedhoekspiegels. Dat camerasysteem, een primeur voor een serietruck, wordt standaard ingebouwd. Het werkt uitsluitend met twee digitale camera’s, die links en rechts op het dakframe gemonteerd zijn, en met twee 15” grote displays. Het aantal gezichtsvelden dat door de UN/ECE-regeling 46 vastgelegd is, verandert door de MirrorCam niet. Het is echter wel gemakkelijker om er de ogen op scherp te stellen omdat het beeld veel dichter bij de cockpitmonitor ligt dan de conventionele spiegels die ver naar buiten in de hoeken gemonteerd zijn. De bestuurder hoeft het hoofd nauwelijks nog te draaien – alles ligt in het gezichtsveld van de controle-instrumenten.

De MirrorCam biedt dus een aanzienlijk verbeterd zicht rondom. Bovendien heeft de bestuurder ook schuin naar voren, voorbij de A-stijlen, een groter zichtveld. Een ander voordeel: bij de gebruikelijke spiegelsystemen kan het gebeuren dat de bestuurder met niet optimaal afgestelde spiegels onderweg is. In dat geval kan hij meer bepaald voetgangers en fietsers over het hoofd zien wanneer die zich, wanneer het voertuig afslaat, in bepaalde situaties in de ‘dode hoek’ van de truck bevinden. Een risico dat vooral in het stadsverkeer en bij het rechtsaf draaien tot tragische ongevallen kan leiden. Met de MirrorCam is het probleem van verkeerd ingestelde spiegels van de baan. Voor de start neemt de camera immers de optimale positie in, terwijl het display vanuit elke gezichtshoek altijd hetzelfde volledige beeld toont – onafhankelijk van de lengte en de zitpositie van de bestuurder.

De ontwikkelaars van Mercedes-Benz Trucks hebben de MirrorCam, die volgens de geldende UN-regeling R46 voor achteruitkijkspiegels gecertificeerd is, nog van andere hulpfuncties voor de bestuurder voorzien. Wanneer een geleed voertuig een bocht neemt, draait het beeld op het display mee zodat de bestuurder een optimaal zicht op het volledige voertuig krijgt. Afstandslijnen helpen om een beter zicht te krijgen op de positie van de achterliggers. Daarnaast geeft een bijkomende lijn die individueel ingesteld kan worden, het einde van de oplegger aan. Op die manier wordt het nog eenvoudiger om tot op de centimeter precies te manoeuvreren. Bovendien beschikt de MirrorCam over een speciaal manoeuvreerbeeld bij het achteruit rijden: in het bovenste deel van het display wordt het gebied vlak bij het voertuig weergegeven en in het onderste gedeelte – met een gedeeltelijke overlapping – het gebied dat verder van het voertuig verwijderd is. Daarnaast wordt in de Rank-View-modus de zoom overeenstemmend vergroot en aangepast.

Wanneer de duisternis invalt, schakelt het systeem over op een nacht- of schemermodus om de bestuurder niet te verblinden en om het straaleffect van de koplampen van andere weggebruikers te verminderen. Het systeem voorkomt daarnaast ook dat de bestuurder overdag niets meer ziet door directe zonnestraling die langs achteren op het voertuig valt. Een ander voordeel van de MirrorCam in vergelijking met de klassieke buitenspiegels is dat het systeem duidelijk minder gevoelig is voor vuil. En wanneer de bestuurder een rustpauze neemt of slaapt, kan hij met een schakelaar naast het bed het systeem voor twee minuten activeren. Zo kan hij, ook als de gordijnen dicht zijn, de omgeving van de truck via het display controleren – tenminste wanneer bijvoorbeeld dankzij de verlichting op de parkeerplaats een bepaald lichtniveau heerst.

De afslagassistent (Sideguard Assist) van Mercedes-Benz Trucks, die af fabriek én in namontage beschikbaar is, werd in de nieuwe Actros nog verbeterd

Toen we het over de MirrorCam hadden, hebben we het probleem al aangeraakt: manoeuvres waarbij in het stadsverkeer naar rechts afgeslagen wordt. De bestuurder moet daarbij enerzijds verkeerslichten, borden, tegenliggers en dwarsverkeer voor het voertuig in het oog houden, en anderzijds op voetgangers en fietsers langs de zijkant van de truck letten. De onbeschermde weggebruikers zijn er zich vaak helemaal niet van bewust dat een truckbestuurder hen in bepaalde situaties mogelijk niet ziet. Daarbij komt nog dat zware trucks met een grote wielbasis of een aanhanger een voor fietsers niet altijd duidelijke afslagprocedure volgen: voor ze afdraaien, rijden ze op het kruispunt eerst even rechtdoor om rekening te houden met het sleepgedrag van de oplegger of aanhanger. Een fietser die zich dan langs de begeleiderskant bevindt, verwacht in dat geval helemaal geen stuurbeweging meer. Veeleer denkt hij dat het voertuig rechtdoor blijft rijden. In 2018 kwamen in Duitsland 34 fietsers om het leven bij ongevallen met een truck die rechtsaf sloeg. Dat aantal heeft de ‘Allgemeine Deutsche Fahrrad-Club’ op basis van politieberichten berekend.

Met een afslagassistent kan in de ware betekenis van het woord tegenstuur gegeven worden. Het ongevallenonderzoek van de verzekeraars gaat er bijvoorbeeld van uit dat met zulk een systeem ongeveer de helft van alle ongevallen tussen trucks en fietsers vermeden kan worden. In het ideale geval kan het aantal doden bij zulke ongevallen met een derde dalen, het aantal zwaargewonden met meer dan 40%.

Actros, Arocs of Econic: bij Mercedes-Benz Trucks is de Sideguard Assist al sinds 2016 voor talrijke modellen als standaarduitrusting af fabriek beschikbaar. Sinds kort biedt Mercedes-Benz Trucks de afslagassistent ook in namontage aan voor een groot aantal van die modellen. Zoals met de Active Brake Assist en met de andere assistentiesystemen bevestigt de onderneming met dit systeem opnieuw haar pioniersrol op veiligheidsgebied. Ter herinnering: volgens een besluit van de EU-Commissie is een afslagassistent voor nieuwe trucktypes pas vanaf 2022 verplicht, en voor alle nieuwe trucks pas vanaf 2024. Voor nieuwe lange trucks is de afslagasstent op de Duitse wegen, volgens het 9e Amendement op de praktijktest van lange trucks, vanaf 1 juli 2020 verplicht. Voor alle lange trucks – dus ook alle bestaande voertuigen – geldt die verplichting vanaf 1 juli 2022.

In Duitsland wordt vandaag al elke tweede Actros, waarvoor de afslagassistent besteld kan worden, met die oplossing geleverd. Zoals voorheen is Mercedes-Benz Trucks de enige constructeur die zulk een assistentiesysteem, dat volledig in de voertuigarchitectuur geïntegreerd is, aanbiedt. De uitrusting met een afslagassistent wordt sinds 2019 door de overheid ondersteund: de ‘Bundesamt für Güterverkehr’ subsidieert, afhankelijk van de beschikbare middelen, de inbouw van een afslagassistent met maximaal 1.500 euro per maatregel. Dat geldt uiteraard ook voor het systeem van Mercedes-Benz Trucks dat af fabriek aangeboden wordt.

Mercedes-Benz Trucks heeft zijn eigen afslagassistent tijdens de ontwikkeling van de nieuwe Actros en Arocs nog een keer onder handen genomen – meer bepaald om hem aan de digitale toekomst van de truck aan te passen. Waar de bestuurder vroeger door een LED op de A-stijl (binnen in de cabine) gewaarschuwd werd, gebruikt de Sideguard Assist nu het display van de MirrorCam, waar de bestuurder bij een afslagmanoeuvre sowieso naar moet kijken.

Net zoals bij de vorige versies werkt de nieuwe afslagassistent met een waarschuwingsproces in verschillende stappen: bevindt er zich een bewegend of stilstaand voorwerp in de zone die langs de begeleiderskant in het oog gehouden wordt, dan krijgt de bestuurder eerst een visuele waarschuwing. In het display van de MirrorCam langs de begeleiderskant licht in dat geval een driehoekig waarschuwingssymbool op. Bij botsingsgevaar knippert de aanduiding herhaaldelijk rood, met een grote lichtsterkte, en gaat ze na twee seconden permanent rood branden. Daarnaast weerklinkt er tegelijk langs de begeleiderskant een waarschuwingstoon vanuit een luidspreker van het radiosysteem. De Sideguard Assist grijpt echter niet actief in het remsysteem in. Het is de verantwoordelijkheid van de bestuurder om, op basis van de systeemwaarschuwingen, het voertuig tijdig af te remmen. Het systeem werkt tot een snelheid van 36 km/u en waarschuwt ook voor stilstaande hindernissen zoals verkeersborden of verlichtingspalen. De vernieuwde Sideguard Assist kan de bestuurder nu ook onder bepaalde omstandigheden ondersteunen bij het linksaf draaien: bij trucks waarvan het frame meer dan 1,5 meter voorbij de laatste as uitsteekt, kan de rechtse hoek achteraan uitzwaaien wanneer de truck naar links draait. Daarbij is een ernstige botsing van de overhang met andere weggebruikers mogelijk. Om dit te vermijden, kan de Sideguard Assist de bestuurder, eveneens bij een snelheid tot 36 km/u, tijdig voor zulk een botsing waarschuwen. Daarbij komt nog een andere functie: ook bij het wisselen van rijstrook kan het systeem op dreigende botsingen wijzen – en dat bij snelheden tot 90 km/u.

Het hart van de Sideguard Assistent zijn twee radarsensoren voor de korte afstand. Die zijn op het frame langs de begeleiderskant gemonteerd, voor de achteras van de truck. Het systeem is zo afgesteld dat het de lengte van het hele voertuig, plus twee meter voor en een meter achter het voertuig, in het oog houdt, evenals de zone tot 3,75 m rechts naast het voertuig. Het werkt zowel bij ongelede voertuigen als gelede voertuigen of trekkers met oplegger met een lengte tot 18,75 m.

De elektronische parkeerrem, de verkeersbordenassistent en de aanhangwagenstabiliteitsassistent zijn andere blikvangers op het vlak van veiligheid

Naast de Active Drive Assist, de MirrorCam, de Sideguard Assist en de Active Brake Assist 5 verhogen nog andere innovatieve systemen de veiligheid van de nieuwe Actros. Bijvoorbeeld de nieuwe elektronische parkeerrem waarvan de geïntegreerde Hold-functie zich automatisch activeert wanneer de motor stilgelegd wordt. Hij wordt gedeactiveerd zodra het gaspedaal opnieuw wordt ingedrukt. Bij het wegrijden op een helling levert het systeem de bestuurder waardevolle diensten met de geïntegreerde wegrijhulp (Hill-Holder).

De verkeersbordenassistent kan binnen de systeemgrenzen snelheidsbeperkingen, het begin en het einde van inhaalverboden en waarschuwingsborden herkennen en geeft die in het display weer. Bij snelheidsovertredingen wordt behalve de opgemerkte verkeersborden ook een visuele waarschuwing weergegeven.

Dankzij de nieuwe aanhangwagenstabiliteitsassistent voor opleggers en aanhangwagens toont de nieuwe Actros zich nog veiliger op de weg. Trekker of geleed voertuig: bij het remmen op de motor en in bochten kan het systeem de oplegger of de aanhangwagen met een beperkte remkracht afremmen om het hele voertuig te stabiliseren.

Intuïtief te bedienen multimediacockpit met innovatieve functies

Wanneer het om de veiligheid gaat, mogen we de rol van de nieuwe multimediacockpit in de nieuwe Actros niet vergeten. De kern van die volledig nieuw ontwikkelde interface tussen bestuurder en voertuig wordt gevormd door twee centrale kleurendisplays. Op de plaats van het klassieke combi-instrument met snelheidsmeter, toerenteller en tankaanduiding komt een primair kleurendisplay in de vorm van een vlak beeldscherm met hoge resolutie. Dat display informeert met een overzichtelijk en duidelijk beeld over alle belangrijke rij- en bedrijfstoestanden, en over de ingrepen van de Active Drive Assist, de Predictive Powertrain Control en de andere assistentiesystemen. Het tweede beeldscherm, het secundaire display, is een touchscreen. Daarmee kunnen de meeste functies in de truck comfortabel aangestuurd worden. Bovendien kan de bestuurder op elk moment een visueel beeld van de toestand van het voertuig, bijvoorbeeld de bandenspanning of de asbelasting, oproepen.

Als uitbreiding van de multimediacockpit biedt Mercedes-Benz Trucks de multimediacockpit interactief aan, met een nog grotere connectiviteit en met nog meer functies. Het primaire display is met zijn schermdiagonaal van 12” duidelijk groter. De bestuurder heeft de keuze tussen de screendesigns ‘Classic’ en ‘Advanced’. Het design ‘Classic’ lijkt op de weergave in de gebruikelijke multimediacockpit en kan door de bestuurder manueel gekozen worden. ‘Advanced’ maakt een individuele en variabele weergave van de informatie mogelijk. Bovendien verandert de weergave, zodra de Active Drive Assist resp. de Sideguard Assist geactiveerd wordt, in een op het deels geautomatiseerd rijden afgestemde grafiek om de bestuurder te ondersteunen. Die grafiek helpt de bestuurder bijzonder goed bij het opvolgen van de verkeerssituatie en draagt dus ook tot de veiligheid van alle weggebruikers bij.

Mercedes-Benz Uptime verhoogt naast de beschikbaarheid van het voertuig ook de verkeersveiligheid

Assistentiesystemen leveren een belangrijke bijdrage om tijdens het hectische werk van de bestuurder menselijke fouten, die nauwelijks te vermijden zijn, te compenseren. Van doorslaggevend belang daarbij is dat zowel de elektronische systemen als alle mechanische onderdelen – remsysteem, stuurinrichting, lichten, assen, velgen en banden, ophanging, chassis of opbouwelementen – storingsvrij werken. Want ongevallen worden niet alleen door menselijke fouten veroorzaakt of negatief beïnvloed, maar ook door technische gebreken.

Met een intelligente voertuigverbinding en een intensieve klantenbegeleiding, zoals Mercedes-Benz Uptime aanbiedt, kunnen storingen vroegtijdig opgemerkt en verholpen worden. Daarbij controleert de volautomatische telediagnose voortdurend en in real time de status van talrijke voertuigsystemen in de truck. Binnen enkele seconden worden de gegevens geïnterpreteerd, kritieke situaties opgemerkt en concrete aanbevelingen gegeven. Blijken er onderhouds- of reparatiewerken nodig, dan stelt de dienst van Mercedes-Benz onmiddellijk een individuele oplossing voor. Voor de klanten betekent dit niet alleen een significant grotere planbaarheid van de werkplaatsbezoeken en de voertuigbeschikbaarheid, maar ook een grotere verkeersveiligheid.

Voor op zijn tijd – het ongevallenonderzoek van Mercedes-Benz Trucks

• Sinds 1972 werken de afdelingen ongevallenonderzoek en ontwikkeling van Mercedes-Benz Trucks onafgebroken aan systemen om ongevallen te vermijden, en aan de systematische verbetering van die systemen
• De analyses van reële ongevallen leveren samen met de regelmatig uitgevoerde crashtests belangrijke aanwijzingen op voor een op de veiligheid gerichte voertuigontwikkeling
• Het concept van de ‘Integrale veiligheid’ dat Mercedes-Benz Trucks hanteert, streeft een duidelijke doelstelling na: helemaal geen ongevallen
• Mercedes-Benz Trucks is een pionier bij de ontwikkeling van veiligheids- en assistentiesystemen

Een ongeval op de A8. Bij een uitwijkmanoeuvre is een truck van Mercedes-Benz beginnen te slingeren en is hij door vangrails gegaan. Gelukkig komen dergelijke scenario’s maar heel zelden voor – dankzij de huidige assistentiesystemen. Toch komen bij zulk een ongeval altijd de ongevalonderzoekers van Mercedes-Benz in actie. Gaan de eigenaar en de bestuurder akkoord en is het voertuig niet door de politie of het openbaar ministerie in beslag genomen, dan wordt het verongelukte voertuig na de berging gewoonlijk onderzocht. Dat onderzoek kan aangevuld worden met vragen om informatie bij de politie, de hulpdiensten of de experts.

Die werkwijze kan op een hele traditie bogen: sinds 1972 onderzoekt de afdeling ongevallenonderzoek bij Daimler Trucks ongevallen met trucks van Mercedes-Benz in Duitsland. Met de bedoeling om daaruit maatregelen af te leiden om de actieve en passieve veiligheid te verbeteren. “Uit reële ongevallen leren we het best wat we moeten doen. Waar en hoe we onze voertuigen nog veiliger kunnen maken en hoe we er, in overeenstemming met onze visie van ongevalvrij rijden, voor kunnen zorgen dat ongevallen volledig vermeden worden of dat tenminste de gevolgen voor alle weggebruikers beperkt worden,” aldus Stefan Buchner, lid van de raad van bestuur van Daimler Trucks en directeur van Mercedes-Benz Trucks, op 7 november 2019 tijdens de Mercedes-Benz Trucks Safety Dialogue 2019 in Berlijn.

Holistische filosofie

Om uit het verleden lessen voor de toekomst te trekken, wordt binnen het ongevallenonderzoek in principe alle informatie over ongevallen, over de betrokken voertuigen en over de schade gedocumenteerd. Tegelijk speuren de ongevallenonderzoekers naar opvallende elementen, bijv. de frequentie van types van ongevallen, bepaalde terugkerende patronen of de verwondingen van de betrokkenen. “Onze gedetailleerde onderzoeken zijn voor ons onmisbaar om het gedrag van het voertuig bij een echt ongeval te kunnen beoordelen,” verduidelijkt Kay Morschheuser, die aan het hoofd staat van de afdeling bij Mercedes-Benz Trucks die de ongevallen met bedrijfsvoertuigen analyseert. Alleen zo is het mogelijk om voortdurend verdere verbeteringen in het voertuig te integreren. Essentieel daarbij zijn ook de crashtests zoals Mercedes-Benz Trucks die sinds vele jaren systematisch uitvoert.

Die aanpak volgt het alomvattende concept van de ‘integrale veiligheid’ dat Mercedes-Benz al sinds verscheidene jaren toepast. Daarbij ondersteunen de in het voertuig ingebouwde systemen de passieve en actieve veiligheid in vier fases: tijdens de rit, bij dreigend gevaar, bij een ongeval en ten slotte na een ongeval.

Voorsprong door onderzoek

Mercedes-Benz Trucks speelt al sinds lange tijd een pioniersrol bij de ontwikkeling van veiligheids- en assistentiesystemen. Talrijke systemen werden daarbij al in bepaalde bouwreeksen geïntegreerd, lang voor ze wettelijk verplicht waren. Zo voerde Mercedes-Benz bijvoorbeeld al in 1981, als eerste constructeur, het antiblokkeersysteem (ABS) voor trucks in. Enkele jaren later volgde de aandrijfslipregeling ASR. Bij de invoering van de eerste Actros in 1996 verlegde Mercedes-Benz Trucks opnieuw de norm met het elektronische remsysteem EBS. In 2000 volgden nog twee revolutionaire veiligheidssystemen, de afstandsassistent en de spoorassistent. In 2001 werd het elektronische stabiliteitsprogramma (ESP) voor trucks ingevoerd. Samen met de invoering van de tweede generatie van de Actros in 2002 beleefden de terugrolblokkering als wegrijhulp en de remassistent hun première.

In 2006 luidde de Active Brake Assist (ABA) een nieuw tijdperk voor veiligheidssystemen in: voor het eerst remde een truck zelfstandig af voor tragere voorliggers. In de jaren daarna werden de functies van de ABA consequent uitgebreid. Vandaag kan de ABA 5 binnen de systeemgrenzen ook met een noodstop op voetgangers reageren – ongeacht of die oversteken, naar het voertuig toe lopen, hetzelfde traject als het voertuig volgen of verschrikt blijven staan. En dan is er nog de Sideguard Assist. Die is sinds 2016 bij Mercedes-Benz Trucks af fabriek beschikbaar en kan ertoe bijdragen om ongevallen met voetgangers en fietsers te vermijden. De analyses van het ongevallenonderzoek leidden uiteindelijk ook tot het idee van de Active Drive Assist, die voor het eerst in een serietruck een deels geautomatiseerd rijden mogelijk maakt, en van de MirrorCam die de gebruikelijke hoofd- en breedhoekspiegels vervangt.

Hoe uiteenlopend de systemen ook kunnen zijn, één aspect verbindt hen echter: samen roepen ze een veilige werkomgeving voor truckbestuurders in het leven en binnen de systeemgrenzen helpen ze om menselijke fouten, die in het hectische leven van een bestuurder nauwelijks te vermijden zijn, te compenseren – in het voordeel van alle weggebruikers.

Ontwikkeling van de veiligheids- en assistentiesystemen

Uitspraken van het management en de panelleden

Stefan Buchner, directeur van Mercedes-Benz Trucks:

“Ongevallen vermijden hebben we altijd al als onze maatschappelijke verantwoordelijkheid beschouwd. Wegens het grote gewicht van een truck loopt het pad naar een ongevalvrij rijden in eerste instantie langs de systemen voor de actieve veiligheid. Systemen dus die ongevallen vermijden door de bestuurder optimaal in zijn dagelijkse werk te ondersteunen. Met dit voor ogen ontwikkelen we niet alleen nieuwe technologieën, maar spannen we ons ook in om de bestaande systemen zo snel mogelijk in zoveel mogelijk voertuigen in te bouwen. We zijn ervan overtuigd dat dit een duurzame weg is om ons doel te bereiken.”

Dr. Rainer Müller-Finkeldei, directeur mechatronica van Mercedes-Benz Trucks:

“Wegens de soms ronduit complexe situaties waar truckbestuurders in het verkeer mee te maken krijgen, leveren assistentiesystemen aantoonbaar een belangrijke bijdrage tot een grotere verkeersveiligheid. Active Brake Assist 5, Active Drive Assist, MirrorCam of Sideguard Assist: met deze systemen, die niet alleen ongevallen vermijden maar ook de gevolgen van een eventuele botsing kunnen beperken, onderstrepen we onze ambitie om in de serieproductie innovatieve oplossingen in te voeren voor de uitdagingen waar transportbedrijven en bestuurders mee geconfronteerd worden.”

Joachim Schlereth, directeur ‘Vertrieb und Services Deutschland’ bij Mercedes-Benz Trucks:

“In de stad, op landelijke wegen of op snelwegen: truckbestuurders moeten in elke situatie op hun voertuig kunnen rekenen. Op dat vlak stellen we met onze bouwreeksen en vooral met de nieuwe Actros de maatstaf. Onze klanten weten het zeer te waarderen dat talrijke systemen niet alleen standaard af fabriek, maar gedeeltelijk ook als een inbouwoplossing voor bestaande voertuigen aangeboden worden. En leuk is dat de regering met subsidies de inbouw van onze veiligheidssystemen extra ondersteunt.”

Walter Niewöhner, ongevalexpert van DEKRA Automobil GmbH:

“De uitrusting van voertuigen met almaar meer assistentiesystemen is een zinvolle evolutie met het oog op de ‘Vision Zero’ – een verkeerssituatie waarin bij ongevallen geen doden en zwaargewonden meer vallen. Belangrijk daarbij is echter dat de truckbestuurders met de functies en de beperkingen van die systemen vertrouwd zijn. Want de fysische wetmatigheden kunnen door die systemen niet ongedaan gemaakt worden. Een belangrijke bijdrage tot meer verkeersveiligheid kunnen transportbedrijven en expediteurs leveren wanneer ze hun bestuurders en de eventuele onderaannemers nog meer op het belang van de veiligheid wijzen en hen overeenstemmende opleidingen laten volgen.”

Dirk Zingler, bedrijfsleider van RÖFA – DIE LOGISTIKER GmbH:

“Als transportbedrijf speelt voor ons, naast de betrouwbaarheid en de brandstofefficiëntie van de voertuigen, ook de veiligheid een centrale rol – in het belang van onze bestuurders en van de onderneming, maar ook om alle weggebruikers te beschermen. Met de Actros zijn we op dat vlak sinds jaren al in alle opzichten op de goede weg. De nieuwste generatie betekent voor ons ongetwijfeld nogmaals een grote stap vooruit. De ingebouwde assistentiesystemen evenals de MirrorCam bieden een echte meerwaarde die onze bestuurders goed weten te appreciëren. Dat geldt in dezelfde mate voor de multimediacockpit met zijn hoge connectiviteit en de bijzonder comfortabele cabine. Met voertuigen die over zulk een uitrusting beschikken, kunnen we ook met succes het almaar groeiende tekort aan bestuurders aanpakken – daar ben ik zeker van.”